opisywać się
  • Opiekować się – dlaczego z się?
    26.07.2017
    26.07.2017
    Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
    Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
    Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
    Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
    Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
  • Spodobał mi się czy podobał mi się?
    11.12.2019
    11.12.2019
    Dzień dobry Państwu.
    Mam pytanie dotyczące czasownika podobać się. Często słyszę, na przykład, po kinie, podobał mi się ten film. Ale mi się wydaje, że tu powinien być aspekt dokonany, to znaczy spodobał mi się ten film. Rozumiem, że Polacy mówią poprawniej, niż ja :) Ale dlaczego tu jest właśnie aspekt niedokonany i czy w ogóle nie mogę używać aspektu dokonanego?
  • Ubrać się jak filistyn

    22.05.2016
    22.05.2016

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie etymologia powiedzenia ubrać się jak Filistyn, tzn. ubrać się zbyt lekko, wyletnić się. Wydawałoby się, że wywodzi się ze Starego Testamentu, ale nie udało mi się odszukać odpowiedniego fragmentu. A może się mylę i źródło leży gdzie indziej?


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • czuć się zaopiekowanym
    2.01.2014
    2.01.2014
    Dzień dobry,
    proszę o ocenę poprawności sformułowania czuć się/być zaopiekowanym.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Agnieszka Karmowska
  • Czy czasownik uśmiechać się to ciąg dwóch słów, czy dwusłowo?

    5.05.2024
    5.05.2024

    Szanowni Państwo,

    czy jeśli jakieś słowo (konkretnie: czasownik) nie występuje w słowniku samodzielnie, tylko zawsze w powiązaniu z innym słowem, można je uznać za „słowo”. Przykład: w słowniku nie ma słowa „uśmiechać” tylko „dwusłowo” (?) „uśmiechać się”. Wszak samo „uśmiechać” nie pełni w języku żadnej funkcji.

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    mp

  • Spytać się

    9.04.2021
    9.04.2021

    Proszę o wyjaśnienie poprawności użycia zwrotu spytać się. Czy przykładowe zdanie Ojciec Gereba przyszedł na plac spytać się czy jego syn jest zdrajcą jest niepoprawne? Wg nauczyciela języka polskiego w klasie 5 SP użycie się jest tu niedopuszczalnym błędem.

  • zdarzyć się i wydarzyć się
    14.07.2003
    14.07.2003
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o pomoc i wskazanie, które z poniższych zdań jest prawidłowe.
    W trakcie tego półgodzinnego „uwięzienia” w windzie wydarzył się następujący incydent.
    W trakcie tego półgodzinnego „więzienia” w windzie wydarzył się następujący incydent.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Maria
  • poukładać sobie coś w głowie

    25.06.2023
    25.06.2023

    Szanowna Poradnio,

    czy wyrażenie „poukładać sobie coś w głowie” (chodzi o jakieś przeżycia, wydarzenia, o przemyślenie wszystkiego) jest poprawne? Czy nie jest to np. kalka z angielskiego?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • przez siebie, przez niego
    17.11.2004
    17.11.2004
    Znalazłem zdanie: „Użytkownik (…) przemieszcza się po stronach programu w wybranej przez niego kolejności”. Czy nie powinno się użyć tu zaimka siebie? Zajrzałem do NSPP. Nie daje on jednoznacznej odpowiedzi. Znalazłem tam dwa przykłady: „Oskarżony przedstawił kłamliwą, wygodną dla siebie (nie: dla niego) wersję wydarzeń”, „Usłyszał bardzo pochlebną dla siebie (lub: dla niego) opinię”.
    Autorzy podają różne rozwiązania. Czy cytowane zdanie jest poprawne? Czy reguły proponowane przez słownik są spójne?
  • ChatGPT

    25.04.2023
    1.04.2023

    Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego